Hoe lang is er aan de Dom van Keulen gebouwd? Wat kost het onderhoud nu per jaar? Hoe lang duurt het om één vierkante centimeter van de beelden aan de buitenkant van de Dom schoon te maken? Lagen er echt 11.000 Keulse maagden uit de Romeinse tijd onder de romaanse Sint-Ursulakerk? Met wie had de vader van Pieter-Paul Rubens een buitenechtelijke relatie (en ja, die naam kennen we allemaal)? En waarom leidde dat tot de verbanning van de familie-Rubens naar Keulen? De deelnemers aan de gewestdagen buitenland zijn het allemaal in juli te weten gekomen. Voor hen die daar niet bij konden zijn, maar de antwoorden wel willen weten: ze staan in het verslag dat het gewest buitenland schreef.

 

De deelnemers werden op vrijdagnamiddag door leden van de afdeling Keulen verwelkomd in een zonovergoten en héél warme Domstad. Martine Meckle, gewezen voorzitter van de afdeling, nam een deel van de deelnemers meteen mee naar een bezichtiging van de Sint-Ursulakerk, een van de twaalf grote romaanse kerken in de stad en gelegen tegenover het hotel. Ze gaf deskundige uitleg over de geschiedenis van de kerk en de heilige Ursula. De kerk werd volgens de overlevering gebouwd op een oude Romeinse begraafplaats waar 11.000 Keulse maagden zouden zijn begraven. Bij opgravingen werden zoveel skeletten gevonden dat men deze legende toch een beetje waarheid toedicht. Een deel van de gevonden botten en schedels zijn nu in de 'gouden kamer' te zien.

 

 

'Schreckenskammer'

 

Gezien de temperaturen werd na het bezoek beslist een eerste 'Kölsch' of andere drank te genieten in de 'Schreckenskammer'. Deze nogal ongewone naam voor een café is ontstaan uit de legende dat ter dood veroordeelden hier in vroegere eeuwen hun laatste maaltijd kregen. Daarna volgde de officiële ontvangst. Vice-president Jan Weierink sprak er over de toekomst van de Orde en het beleid van het huidige bestuur.

 

Beginjaar

 

President Michael Hoffmann van de centrale 'Dombauverein', die jarenlang als lid van de raad van bestuur van een grote bank in Nederland en Vlaanderen werkte en daar Nederlands heeft geleerd, nam ons vervolgens mee naar het beginjaar van de Dom in 1248. Hij bracht een prachtig verhaal over bouw, financiering, verwoesting, heropbouw en de uiteindelijke afwerking van de kathedraal in 1880. Men bouwde aan de Dom van 1248 tot 1528 maar toen werd wegens geldgebrek een algemene bouwstop afgekondigd. 

 

Afwerken

 

Het is pas in het begin van de negentiende eeuw dat de inwoners van Keulen beslisten om geld in te zamelen zodat men de Dom kon afwerken. In 1842 werd de centrale Dombouwvereniging opgericht, die eerst instond voor de bouw en nadien voor behoud en onderhoud. Want ook nu wordt er nog onverminderd verder gewerkt aan de Dom en kost het zo’n zeven miljoen euro per jaar om het gebouw te onderhouden. Om de beelden aan de buitenkant zuiver te maken heeft men een uur per vierkante centimeter nodig.

 

Eigenaar

 

Tijdens de avond zijn we ook te weten gekomen wie nu de eigenaar is van de Dom. Een beetje eigenaardig, maar het is de Dom zelf: 'Die Hohe Domkirche zu Köln' vertegenwoordigd door het 'Domkapitel' dat wordt samengesteld uit zestien geestelijken. De Dombouwvereniging is een van de belangrijkste organen, want zij zorgt voor het grootste deel van het geld dat nodig is voor onderhoud en restauratie. Op zaterdag konden de deelnemers dit prachtige gebouw van naderbij bekijken. Er was een rondleiding in de kathedraal zelf, waar een bezichtiging door de oude stad op aansloot. Ook was er een rondleiding op en onder het dak, voor hen die geen hoogtevrees hadden. Daarnaast kon men nog de uitgravingen en de schatkamer bezoeken.

 

 

            

 

Burgemeester

 

In de namiddag werden we ontvangen in het historisch stadhuis door burgemeester Heinen. In Duitsland is het zo dat grotere steden een 'Oberbürgemeister' en meerdere burgemeesters hebben die samen de taken verdelen. Burgemeester Heinen sprak in zijn toespraak over de geschiedenis van de Dom en van de stad. Hij beklemtoonde het belang van interculturele samenwerking met andere landen. Zo is Keulen de stad in Duitsland met de meeste partnersteden: 22.

 

 

   

 

Voetballiefhebbers

 

Na het bezoek aan het stadhuis zochten vooral de Belgische (maar ook enkele Nederlandse) deelnemers en voetballiefhebbers naar een telvisietoestel voor de laatste wedstrijd van de Belgen op het wereldkampioenschap voetbal. De avond werd afgesloten met een mooie boottocht op Rijn die nog spectaculairder werd door het fantastische weer en de ondergaande zon over Keulen.

 

 

3D

 

De groep werd op zondag nog eens opgedeeld. Zij die nog geen rondleiding door de oude stad hadden gehad, kregen daar nu de kans toe. De anderen konden door middel van technische snufjes en een 3D-bril een duik maken in de geschiedenis en met de paardentram door de oude stad rijden. Het weekend werd afgesloten met een laatste voordracht en maaltijd, waar de Vlaamse journaliste en schrijfster Rosine De Dijn, die al jaren in Duitsland woont en werkt, sprak over haar nieuwstee boek 'De vrouwen van Rubens'. Het is een herbewerking van het in 2002 verschenen boek 'Liefde, leed en passie'. Ze beschreef op unieke wijze het leven, het lijden en de passies van verscheidene vrouwen, die elk op hun manier de wereldberoemde schilder hebben beïnvloed. Tegelijkertijd schetste ze de dramatiek van de godsdienstoorlogen van die tijd en de grote veranderingen in de schilderkunst en de diplomatie.

 

Vluchtte

 

Tegen deze achtergrond legde Rosine De Dijn uit waarom de familie Rubens naar Keulen vluchtte en waarom Rubens in Siegen werd geboren. Het leven van de familie Rubens werd getekend door de buitenechtelijke relatie van Jan Rubens, de vader van Pieter-Paul Rubens, met Anna van Saksen, de echtgenote van Willem van Oranje. Het avontuurtje resulteerde in de verbanning van Rubens’ ouders. Het is vooral de moeder van Rubens, Maria Pypelinckx, die ervoor zorgde dat de familie deze woelige tijden goed doorstond. Na de lezing kon men Rosine De Dijn nog spreken over een ander boek van haar dat ze bij zich had: Einstein en Elisabeth.

 

Deze interessante voordracht sloot een prachtig weekend af en iedereen kon puffend onder de zon terug huiswaarts gaan. Volgend jaar zien we ons in Luxemburg voor de gewestdag buitenland.

 

Rudi Liekendael

Voorzitter afdeling Keulen

 

Foto's: John Madder en Sylvia Wöber-Servaes